جمعه , فروردین ۱۰ ۱۴۰۳
معماری
خانه / باشگاه اندیشه / علم و دین / مفهوم علم از نگاه اهل بیت / مفهوم علم از نگاه اهل البیت(ع)(قسمت۳)

مفهوم علم از نگاه اهل البیت(ع)(قسمت۳)

قسمت سوم

 

علم چیست؟

در ادامه بحث گذشته تقسیمات مختلف علم در کلام معصومین (علیهم السلام) را بررسی می کنیم:

 

  • علم بر چهار قسم است:

 

وَ قَالَ‏ امیرالمؤنین (علیه السلام): الْعُلُومُ أَرْبَعَهٌ الْفِقْهُ لِلْأَدْیَانِ وَ الطِّبُّ لِلْأَبْدَانِ وَ النَّحْوُ لِلِّسَانِ وَ النُّجُومُ‏ لِمَعْرِفَهِ الْأَزْمَان‏. (کنز الفوائد، ج‏۲، در بیان دانش و دانشمند و شرافت و فضل و تشویق بدان و ادب در باره آن‏، ص۱۰۹، ح۸۰)

 

امیر مؤمنان (علیه السلام) فرمود: علم چهار رشته‏ اند:

فقه براى دین و طب براى تن و نحو براى زبان و نجوم‏ براى شناختن ازمان و وقت‏ شناسى.

 

  • علم بر چهار قسم است:

 

أَبَا عَبْدِ اللَّهِ (علیه السلام) یَقُولُ‏ وَجَدْتُ عِلْمَ النَّاسِ کُلَّهُ فِی أَرْبَعٍ أَوَّلُهَا أَنْ تَعْرِفَ رَبَّکَ وَ الثَّانِی أَنْ تَعْرِفَ مَا صَنَعَ بِکَ وَ الثَّالِثُ أَنْ تَعْرِفَ مَا أَرَادَ مِنْکَ وَ الرَّابِعُ أَنْ تَعْرِفَ مَا یُخْرِجُکَ مِنْ دِینِکَ.

(کافی، ج۱، کتاب فضل علم، باب نوادر- متفرقات، ص۵۰، ح۱۱)

 

امام صادق علیه السلام می فرمود: همه علم مردم را در چهار چیز یافتم:

اول اینکه پروردگار خود را بشناسى.

دوم اینکه بدانى با تو چه کرده (به خلقت موزون و حکیمانه‏ ات و نعمت عقل و حواس و ارسال‏ رسل و انزال کتب پى ببرى)

سوم اینکه بدانى او از تو چه خواسته است،

چهارم اینکه بدانى چه چیز ترا از دینت خارج کند (گناهان و موجبات شرک و ارتداد را بشناسى).

 

  • گاهى علم را از نظر سود و زیان تقسیم می کنند مانند:

 

لا خیر فی علم لا ینفع‏

علمى که سود ندهد خیر ندارد.

 

و هم چنین حدیثی که در قبل آمد که حضرت رسول اکرم (صلی الله علیه و آله) دانسته های آن مرد عرب را فضل شمردند به این دلیل که سودی ندارند.

 

ادامه دارد…

 

منابع:

  • کلینى، محمد بن یعقوب بن اسحاق، الکافی (ط – الإسلامیه)، ۸جلد، دار الکتب الإسلامیه – تهران، چاپ: چهارم، ۱۴۰۷ ق.
  • کلینى، محمد بن یعقوب – مصطفوى، سید جواد، أصول الکافی / ترجمه مصطفوى، ۴جلد، کتاب فروشى علمیه اسلامیه – تهران، چاپ: اول، ۱۳۶۹ ش.
  • کراجکى، محمد بن على، کنز الفوائد، ۲جلد، دارالذخائر – ایران ؛ قم، چاپ: اول، ۱۴۱۰ ق.
  • کراجکى، محمد بن على – کمره اى، محمد باقر، گنجینه معارف شیعه إمامیه / ترجمه کتاب کنز الفوائد و التعجب، ۲جلد، چاپخانه فردوسى – تهران، چاپ: اول، بى تا.

(به نقل از نرم افزار جامع الحدیث۳٫۵ محصول مرکز تحقیقات کامپیوتری علوم اسلامی نور)

همچنین ببینید

مفهوم علم از نگاه اهل البیت(ع)(قسمت۲)

قسمت دوم   علم چیست؟ در کلام معصومین (علیهم السلام) علم از نظرهاى گوناگون، تقسیمات …

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *