به نام آنکه هستی نام از او یافت…
◀️ سرفصل های تربیتی مناسب هر رده سنی بر اساس اولویت
🍃عقاید
🔰 اول ،دوم و سوم ابتدایی:
اصول دین( توحید، نبوت، امامت، عدل، معاد روز قیامت)/ توحید( خدا هست، خدا یکی ست، خدا می بیند، خدا می شنود)/ نبوت( داستان زندگی حضرت نوح، حضرت ابراهیم، حضرت موسی، حضرت عیسی، حضرت محمد علیهم السلام)/ امامت( داستان زندگی حضرت علی علیه السلام …سایر امامان علیهم السلام به ترتیب)
🔰چهارم و پنجم ابتدایی:
توحید( خدا یکی ست، شریکی ندارد)/ خدای مهربان( برخی نعمت ها و مهربانی های خداوند در زندگی)/برهان نظم( خداوندنظم دهنده و هماهنگ ¬کننده همه چیز)/ خدای رزاق(خداوند تنها روزی ده تمام موجودات)/ خدای توانا( توانایی خداوند در برآوردن تمام نیازهای انسان و سایر موجودات ، ما انسان¬ها به خداوند نیاز داریم)/خدای دانا( آگاهی خداوند از چیزهایی که برای ما مفید و لازم است و…)/ خدای شنوا و بینا( خداوند گفتار و کردار خوب و بد ما را میشنود و میبیند)/ پیامبران اولوالعزم( پیامبران الهی، تلاشگران در راه رهایی مردم از دست ستمگران ، پیامبران راهنمایان انسان¬ها به سوی خدا/پیامبران گرامی اسلام صلی الله علیه و آله( بعثت، چرایی و چگونگی)/پیامبر گرامی اسلام صلی الله علیه و آله( خوش اخلاقی، صداقت، امانت-داری و تواضع)/ کتاب خدا(قرآن، قانون زندگی و راهنمای پیروزی)/ امامت(علم، عصمت و تعیین از سوی خدا)/ امام زمان علیه السلام(چرایی و چگونگی غیبت صغرا و کبرا)/ ولی فقیه(نایب امام زمان علیه السلام)/عدل و عدالت (عدالت خداوندو …)/ مرگ و برزخ(چرایی مرگ، پس از مرگ به کجا میرویم؟)/ معاد و روز قیامت(زنده شدن دوباره، چرا و چگونه)/ قیامت(رسیدگی به اعمال، گرفتن پرونده با با دست راست یا چپ/ بهشت( توصیف نعمت¬های بهشتی)/ جهنم( توصیف عذاب¬های جهنم)/
🔰مقطع راهنمایی:
توحید و دلیل آن( هماهنگی در اجزای پیوسته جهان نشانگر مدبر واحد است )/ خدای حکیم و عادل (چون خداوند حکیم عادل است به کسی ظلم نمی کند)/ برهان نظم( نظم و هماهنگی در زندگی حیوانات)/ ستار العیوب (خدا عیب ها را می پوشاند و …)/ دین مبین اسلام( اسلام کاملترین برنامه زندگی از طرف خالق انسان برای پاسخگویی به تمام نیازهای اوست)/ قرآن( وظیفه هر فرد مسلمان قرائت ،فهم درست و عمل به قرآن است)/ اهل بیت علیهم السلام( اهل بیت چه کسانی هستند و چرا احترام و بزرگداشت آنها بر هر مسلمانی واجب است )/ایمان( انسان اهل ایمان، دارای پاکیزگی و طهارت ظاهر و باطن است مسئولیت اجتماعی اهل ایمان چیست؟)/ عمل صالح (تعریف و چگونگی )/ شیطان( شیطان کیست و چرا خلق شده است)/ شیطان (چرا شیطان انسانها را گمراه می کند ؟چگونه؟)/ مهدویت و انتظار( انتظار چیست؟ تعریف، ضرورت، فواید و آثار آن)/ مهدویت و انتظار (ویژگی های منتظر واقعی) /ولایت فقیه( امام خمینی رحمه الله و مقام معظم رهبری از پیروان راستین امامان علیهم السلام)/ حکومت اسلامی (چرا؟و چگونه؟ وظیفه ما در قبال آن )/محتضر و تلقین (حالات و مشاهدات مسافر سفر آخرت، تلقین شهادتین)/ محتضر( تجسم پیامبر صلی الله علیه و آله و سلم و امامان علیه السلام شیطان و اعمال به هنگام مرگ )/ مرگ( آغاز زندگی جدید)/ مرگ (چه کنیم که از مرگ نترسیم؟ )/مرگ (عوامل راحتی انتقال به جهان آخرت)/
🔰مقطع دبیرستان:
شیطان شناسی (داستان حضرت آدم علیه السلام و سجده نکردن شیطان براو و قسم خوردن شیطان برای گمراه نمودن انسان ها، ایمان به وجود شیطان)/ قهار و جبار بودن خدا (خداوند اضافه بر اینکه مهربان است قهار و جبار نیز هست پس …)/ایمان( مراتب ایمان و راههای تقویت آن )/ یقین (تعریف یقین و راه های رسیدن به آن)/ توکل و توسل (چیستی چرایی و چگونگی)/ شرک (چیستی چرایی)/ برهان علیت( اثبات وجود خدا بر اساس برهان علیت )/ برهان فطرت( تمام انسان ها در عمق جان خود خدا را می یابند) /ملائکه (یکی از مصادیق ایمان به غیب ایمان به وجود ملائک است) /قضا و قدر (چیستی چرایی نظام احسن آفرینش بر اساس حکمت قضا و قدر است )/ جبر و اختیار( اختیار و اراده انسان بر اراده و خواست خداوند مبتنی است)/ وحی و نبوت( پیامبر الهی از شعور خاصی به نام وحی برخوردارند. یکی از رسالت‌های پیامبر تبیین وحی الهی است)/ معجزه (چیستی چرایی. پیامبران الهی به سلاح معجزه مجهز هستند)/ معراج چیستی چگونگی یکی از نشانه های رشد و رسیدن به کمال نهایی انسان)/ شفاعت (چیستی چرایی چگونگی، عامل امید به نجات در قیامت )/روح (چیستی ارتباط ارواح با دنیا تجرد نفس و بقای روح )/جن (چیستی ایمان به و وجود جن )/ رجعت( چیستی چرایی و چگونگی)/ معاد جسمانی( چیستی اثبات معاد جسمانی )/شاهدان قیامت( خدا پیامبران و ائمه علیهم السلام و اعضا و جوارح و…)
🍃اخلاق
🔰اول، دوم و سوم ابتدایی:
احترام به پدر و مادر (گوش دادن کمک و خدمت کردن و اذیت نکردن آنها)/ احترام به معلم (آداب برخورد با معلم و گوش دادن به حرف او)/ احترام به بزرگترها( رعایت ادب و احترام در برخورد با افراد خوب و بزرگتر)/ زبان و گفتار (با دیگران با سخنان نیکو صحبت کنیم) /زبان و گفتار (حرف های زشت را اصلاً نباید به زبان بیاوریم)/ دعا(هر چه را دوست داریم از خدا بخواهیم چگونه و چه چیزهایی از خدا بخواهیم)/ سلام( ثواب، چگونگی سلام کردم و…)/ شکر و سپاسگزاری( باید از خدا پدر و مادر معلم به هر کسی که به ما لطف می کند تشکر کنیم)/ نظافت و پاکیزگی( سفارش دین اسلام به پاکیزگی، پیامبران و امامان همیشه پاکیزه بوده‌اند)/ درس خواندن (خدا جویندگان علم را دوست دارد)/ نیکوکاری( همیشه به دنبال انجام کارهای نیک و کمک به دیگران باشیم )/ امانتداری- رازداری( اگر کسی به ما رازی گفت یا امانتی سپرد از آن کاملاً حفاظت کنیم)/ انجام واجبات (کارهایی که خدا ازم خواسته است حتما انجام بدهیم مثل نماز روزه و…)/ ترک محرمات( کارهای بد را انجام ندهیم مثل دروغ دزدی و…)/ نماز (نماز کمک خواستن از خدا است)/ آداب مسجد( ضرورت ،اهمیت و…)/ آداب مهمانی (مهمانی حبیب خداست اهمیت میهمان آداب مهمانی)/ آداب لباس پوشیدن( پوشیدن لباس برای چه؟ چه لباسی؟ چگونه پوشیدن؟)/ گردش و بازی (ضرورت،چگونه چه مقدار و…)
🔰مقطع چهارم و پنجم ابتدایی:
احترام به والدین( احترام به پدر و مادر در گفتار و کردار)/ احسان و نیکی( احسان به دیگران، رد نکردن احسان از سوی دیگران )/ اسراف و تبذیر( در خوردن پوشیدن تفریح و…)/ تسلیم(در برابر عوامل الهی بی چون و چرا باید تسلیم شد)/ خوش اخلاقی (پیامبر اسلام صلی الله علیه و آله و سلم به خوش اخلاق ترین انسان ها بوده ما هم باید خوش اخلاق باشیم )/ دوستی( آداب و برخورد با دوستان )/ راست¬گویی (راست¬گویی اساس درست¬کاری است)/ دروغگویی (دروغ کلید زشتی ها است)/ علم¬جویی( یا دادن و یاد گرفتن علم،عبادت است)/ قناعت( بهترین راه استفاده از روزی قناعت است)/ امید (امیدواری به پشتیبانی خدا )/ وفای به عهد(از مشخصات افراد درستکار وفای به عهد است و از مشخصات افراد بدکار بدقولی ست)/ کنترل نگاه( اگر از چشم مراقبت شود انسان چیزهایی را می بیند که دیگران نمی توانند ببینند)/ تمسخر( پرهیز از مسخره کردن)/ عبادت( نزدیک شدن به خدا ،چگونگی عبادت)/ نماز( ارتباط همیشگی با خدا)/ آداب جشن و شادی (ضرورت، اهمیت چگونگی مقدار احکام و…)/ محبت (دوست داشتن خدا پیامبران امامان اولیای خداوند و…)/ عفو و بخشایش( زمانی که از کسی عصبانی شدیم را عفو کنیم )/ کینه و کدورت (از مشخصات افراد بدکار کینه داشتن و کدورت است)
🔰مقطع راهنمایی:
تفکر( تفکر در آیات الهی، آفاق و انفس)/ دوستی (ویژگی های دوستان خوب و بد، انتخاب دوست)/ مشورت(ضرورت، کیفیت، با چه اشخاصی و … )/ ذکر( آرام بخش د¬ل¬ها)/ صداقت (در گفتار و کردار)/ عزت (عزیز شدن و عزیز ماندن )/عمر( استفاده ازعمر در جهت رشد و شکوفایی)/ حسن ظن (به خدا پیامبران امامان پدر و مادر و… دیدن خوبی ها…)/ سوء ظن (دوری از سوء ظن و گمان بد به دیگران، دیدن بدی ها و…)/ آراستگی و مدگرایی( محدوده آراستگی ، نیاز به الگوی خوب و کامل و…)/ استقامت و پایداری(فضیلت پایداری در راه دین حجاب نماز عقیده و…)/ حلم و بردباری( ثمرات حلم و بردباری آسیب‌های نداشتن حلم و بردباری )/خوف و رجا( تعریف و محدوده)/ زیارت (تصفیه روح و جان ،آرامش و امیدواری)/ عفو و کظم غیظ ( آثار مثبت عفو و گذشت و آثار منفی خشم و کینه) / شیطان( شناخت شیطان ، راه های مقابله با شیطان )/ حسد( تعریف آثار سوء آن و راههای درمان )/ قهر و آشتی( آثار مثبت و منفی و مدت زمان آن)/ اصظراب ( یعنی چه؟ چرا اضطراب ؟درمان آن چگونه است؟)/ پرخاشگری یعنی چه؟ چرا پرخاشگری؟ درمان آن چگونه است؟)/تصمیمگیری/ عجله برنامه ریزی/فحش و ناسزا/ مردم آزاری /دعوا کردن /بسیج/ دشمن‌شناسی و…
🔰مقطع دبیرستان :
حق الله (تعریف، راههای جبران آن )/ حق الناس( تعریف راههای جبران آن)/ اخلاص( تعریف راه های رسیدن به اخلاص)/ ایمان (مراتب آن و راه های تقویت آن)/ تقوا( تقوا زمینه‌ساز بهره‌مندی از بصیرت )/ توبه (راه جذاب حق الله راه های توبه آثار توبه)/ عقل (عقل دوم خدا برای انسان، پیروی از عقل)/ خودشناسی و اعتمادبه‌نفس( شناخت خود از کجا به کجا برای چه )خودباختگی و خودپسندی (خود کم بینی آثار منفی آن غرور و تکبر و آثار منفی آن )/ خودسازی( شرایط و چگونگی)/ هوا و هوس( تعریف و چگونگی غلبه بر آن)/ آرزو و امید (تعریف تفاوت چگونگی جهت دهی به آرزوها کیفیت امیدوار شدن )/ غفلت(نتایج غفلت، آثار منفی آن، چگونگی درمان)/ لذت (چیستی چرایی و چگونگی )/غیرت( دفاع از عقیده حفظ حجاب حفظ حیا و…)/ حیا و عفت و نگاه( تعریف آثار نمونه‌ها)/ یاد مرگ( بهترین راه برای کنترل هوا و هوس)/ کسب مال حلال( آثار مثبت آن، سال منفی مال حرام )/ نشاط و سرور( محدوده غم و شادی آیا نشاط همان شادی است)/ آراستگی( تعریف محدوده آراستگی ظاهری و باطنی چگونگی)
🍃احکام
🔰اول، دوم و سوم ابتدایی:
انواع احکام (۱ واجب و مستحب)/ انواع احکام ۲( مباح، مکروه و حرام)/ فروع دین( نماز و روزه حج جهاد و زکات امر به معروف و نهی از منکر تولی تبری ، فقط حفظ کنند)/ مقدمات نماز ۱ (کیفیت وضو گرفتن )/ مقدمات نماز۲( شرایط وضو گرفتن )/ مقدمات نماز ۳( قبله مکان و لباس)/ اذان و اقامه( آموزش اذان و اقامه )/ نماز ۱( نیت تکبیره الاحرام و قیام)/ نماز ۲( قرائت)/ نماز۳( رکوع و سجود)/ نماز۴( تسبیحات اربعه و قنوت)/ نماز۵(تشهد و سلام )/ نماز۶( چیزهایی که نماز را باطل میکند)/ سلام (سلام کردن جواب سلام ثواب سلام )/ خوردن و آشامیدن( مستحبات و مکروهات حلال و حرام )/ خوابیدن (مستحبات و مکروهات)/ مسجد (مستحبات و مکروهات)/ قرآن (مستحبات و مکروهات )/ اشیا (اشیای پیدا شده وظیفه شخصی که شی را پیدا میکند)/ پوشش( در نماز در منزل و بیرون میهمانی‌ها)
🔰چهارم و پنجم ابتدایی:
یادآوری انواع احکام و فروع دین (واجب مستحب مباح مکروه حرام و توضیح هر کدام )/ تقلید(حتما باید از مجتهد تقلید کرد، معرفی مراجع اعلم)/ نجاسات( انواع ( ادرار، مدفوع، خون و…)/ طهارت :پاک‌کننده‌ها (آب آفتاب زمین )/ مقدمات نماز: وضو (شرایط آب وضو و ظرف آب اعضای وضوو…)/ مقدمات نماز: وضو( شرایط اعضای وضو و…)/ تیمم (تیمم بر چه چیزهایی صحیح است چگونگی تیمم)/ مقدمات نماز: اوقات نماز (صبح ظهر عصر مغرب و عشا)/ مقدمات نماز( پوشش مقدار انواع پوشش نوع پوشش شرایط لباس نمازگزار )/ مقدمات نماز: مکان و قبله (شرایط مکان بحث قبله)/ واجبات نماز( نیت قیام، تکبیره الحرام، رکوع و سجود قرائت ذکر تشهد و سلام ترتیب و موالات)/ مبطلات نماز( خوردن و آشامیدن صحبت کردن و…)/ روزه( واجبات و مبطلات روزه )
🔰مقطع راهنمایی:
تقلید( چرایی چگونگی راه های بدست آوردن فتوای مجتهد و…)/ بلوغ و سن تکلیف (شرایط زمان چه کار باید کرد )/ نجاسات( کافر شراب مردار و…)/ طهارت :پاک‌کننده‌ها (اسلام تبعیت استحاله و…)/ وضوی جبیره( کیفیت وضوی جبیره )/ غسل( ترتیبی و ارتماسی غسل جمعه)/ رکن و غیر رکن( یادآوری مقدمات و واجبات نماز و توضیح رکن و غیر رکن و تفاوت آنها )/ نمازهای واجب( یومیه آیات کیفیت نماز آیات و…)/ نماز های واجب( میت طواف نذری نماز پدر بر پسر بزرگتر)/ نماز جماعت ( ثواب و شرایط )/ نماز جماعت (حالات مختلف پیوستن به نماز جماعت)/ نماز مسافر( شرایط و کیفیت)/ نماز های مستحب (عیدفطر و قربان و…) نماز حاجت و وحشت (شرایط و کیفیت )/ سجده سهو و سجده های واجب قرآنی (شرایط و کیفیت معرفی سوره هایی که سجده واجب دارند)/ شکیات نماز و نماز احتیاط( شرایط و کیفیت )/ محرم و نامحرم (معرفی محارم و بیان احکام آنها)/ پوشش و حجاب (احکام پوشش مردان و زنان مقدار و کیفیت)/ پوشش و حجاب(احکام پوشش مردان و زنان مقدار و کیفیت و…)/ غنا: موسیقی و ترانه (احکام گوش دادن به ترانه و موسیقی)/
🔰مقطع دبیرستان:
تقلید (چرایی چگونگی در حد دبیرستان و عمیق بیان شود)/ فتوا، احتیاط مستحب و احتیاط واجب (تعریف هرکدام تفاوت فتواها با همدیگر وظیفه مکلف)/ تکلیف و بلوغ (اهمیت احکام مرتبط و…)/ غسل¬های واجب (جنابت و…)/ اعتکاف( شرایط، اهمیت و احکام آن)/ نماز شب ( اهمیت و کیفیت )/ نماز جمعه( ضرورت و کیفیت)/ احکام نگاه (اهمیت آثار سوء نگاه حرام و…)/ آرایش( حد و حدود آرایش و آثار منفی آن)/ پوشش و مد(اهمیت و احکام آن)/ روزه (ضرورت و کیفیت )/ خمس( ضرورت و کیفیت)/ زکات( ضرورت و کیفیت)/ امر به معروف و نهی از منکر( ضرورت و شرایط آن)/ حج( اهمیت و احکام آن )/ جهاد و دفاع (ضرورت و احکام آن )/ ازدواج (اهمیت و احکام آن)/ قوانین اجتماعی و حکومتی (ضرورت و احکام آن )/ نذر عهد و قسم( ضرورت و احکام آن )/ وصیت (ضرورت و احکام آن)
منبع: جمعی از نویسندگان، اصول و روش ¬های ارائه مفاهیم دینی، ناشر:انتشارات مرکز مدیریت حوزه¬های علمیه به سفارشاداره کل مطالعات و پزوهش¬های تبلیغی، نوبت چاپ: پنجم، سال چاپ: ۱۳۹۵
دیدگاهتان را بنویسید