فرق مفهوم با منطوق ولفظ:

بنام خدا

فرق مفهوم با منطوق ولفظ:

_وقتی از لفظ پی به مفهوم می بریم دلالت لفظی گفته می شود. ولفظی منظور لافظ وگوینده عاقل است.
البته عقلی منظور است که مجتهد بتواند منظور ومراد گوینده را بدست آورد.که مجتهد واصولی بیشتر با دلالت لفظی ووضعی سرو کار دارند .
کار اصولی اینست که  دلالت لفظی عقلی است که فرد را به مراد گوینده برساند.
آنواع دلالت:
۱_عقلی
۲_طبعی
۳_وضعی

که هر کدام از آن اقسام ،به لفظی وعیر لفظی تقسیم می گردند .
۱-دلالت عقلی لفظی: بطور مثال از پشت درب باجواب دادن تلفن ،متوجه می شویم که کسی پشت درب است .
دلالت عقلی غیر لفظی :ازمشاهده دود پی به وجود آتش برده می شو.
۲-دلالت طبعی لفظی :مانند اینکه انسان در سرشت وطبعش تغییر بوجود بیآید مثل اینکه در موقع درد از گفتن کلماتی مانند آخ وآه استفاده نماید .
۳-دلالت طبعی غیر لفظی مانند اینکه شخصی تب داشته باشد ورنگ رخش به قرمزی متمایل شود.وبهر دلیلی رنگش تغییر پیدا نماید .
۵-دلیل وضعی لفظی ؛اینکه لفظی را برای معانی دیگر وضع نمایند بطور مثال استفاده از کلماتی که برای چیز خاصی وضع شده اندمانند اسامی گلها ویا اشیا واسامی حیوانات و… .
۶- علاماتی که برای موضوع خاصی وضع شده اند وهدف خاصی را دنبال می نمایند مانند علائم راهنمایی ورانندگی.که هر کلمه از آنها معانی خاصی را در ذهن مخاطب القا می نماید .
در دلالت عقلی اینکه هر شخص ذی شعوری آن علامت را ببیند پی بوجود مفهوم خاصی می نماید مثلا هر کسی دودی را ببیند پی بوجود آتش می برد ویا هر کس یخی را ببیند پی بوجود سردی می برد وامثال آن .
_در دلالت طبعی به طبع هر شخصی برمی گردد مثلا کسی از فرط خجالت، قرمز می شود ولی دیگری عرق می کند وغیره .
_دلالت وضعی هم قراردادی است برای چیزهای خاصی ،که از آنها تعابیر خاصی فهمیده می شود .