قرآن کریم در طی سه مرحله، مسئله وحدت را به زیبایی تبیین نموده است. قرآن بهصورت تدریجی و در سیر نزول خودش، جامعه را از حد زیر صفر و جاهلیت تبدیل میکند به متمدنترینِ جوامع. کاری میکند مردمی که حتی نمیشد نام جامعه را بر آنها گذاشت، تبدیل به امت شوند. امت یعنی جامعهای که شعور، فکر، خرد و هدف متعالی مشترک دارد. هدف، هدف مادی نیست که بهخاطر منافع مادی و اقتصادی دور هم جمع شده باشند، بلکه برای هدف مشترک متعالی و داشتن امام و امت گرد هم آمدهاند؛ امامی که جامعه را بهطرف توحید رهنمود میکند. سیر تکاملی و تربیتی قرآن اینگونه است. همچنین روایات زیادی داریم که نشان میدهد مسلمانان باهم مانند نفس واحدند. مثلا پیغمبر اکرم صلیاللهعلیهوآلهوسلم در روایت بسیار زیبایی میفرمایند: مؤمنان در دوستی و روابطشان بایکدیگر همانند یک پیکر عمل میکنند: «مَثَلُ الْمُؤْمِنِینَ فِی تَوَادِّهِمْ وَتَرَاحُمِهِمْ وَتَعَاطُفِهِمْ، مَثَلُ الْجَسَدِ إِذَا اشْتَکَى مِنْهُ عُضْوٌ تَدَاعَى لَهُ سَائِرُ الْجَسَدِ بِالسَّهَرِ وَالْحُمَّى.» خیلی بیان مهمی است. حضرت میفرمایند مانند یک پیکر واحدند که هرگاه اندامی از آن به درد آید، دیگر اندامها در بیخوابی و تب، با او همنالهاند. آن شعر معروف سعدی که «بنی آدم اعضای یک پیکرند/که در آفرینش ز یک گوهرند» نیز دقیقاً از همین مضمون روایی گرفته شده است.
ادامه نوشته »