علم الیقین

یک اینکه خدا فرمود کسانی که در مسیر باطل هستند اینها می گویند ما حقانیت و ملاک حقانیت مسئله پدرانمان هست. اگر یک چیزی را بخواهند قبول کنند می گویند: “إِنَّا وَجَدْنَا آبَاءَنَا عَلَى أُمَّه” ما دیدیم پدرانمان این کار را می کنند. چون پدرانمان این کار را می کنند ما هم این کار را می کنیم. ملاک قبول یک مسئله پدرانشان است. ملاک رد کردن یک مسئله هم این است که می گویند پدرانمان این را قبول نکردند “مَّا سَمِعْنَا بِهَذَا فِی آبَائِنَا الْأَوَّلِینَ”. یعنی ملاک پذیرش و رد حق پدرانشان هستند. بعد خداوند این را رد می کند و می فرماید که ملاک پذیرش و رد یک مسئله باید علم و عقل باشد. منظور از پدران همان فرهنگ جامعه هست، فرهنگ نسل است. اگر این طوری باشد ملاک حقانیت جامعه من و پدران من و نژاد من، حق است این توجیه کننده و تصحیح کننده و مجوز تمام این جنگ های خانمان سوزی است که در طول تاریخ شده و الان هم هست. تو تا زمانی که محصول جامعه هستی یک موجودی که اسیر و مجبور هستی زمانی این قالب را می توانی بشکنی و به انسانیت بررسی که محصول علم و عقل باشی محصول اندیشه باشی فکر تو را بسازد اندیشه عاقلانه و عالمانه تو را بسازد. مسلمان یعنی کسی که بنده عقلش است که او را می سازد این پدرش ابراهیم می شود .