نویسنده: ن.اعتباری

گرایش به عوالم غیب و کشف اسرار ماوراء طبیعت و بهره مندی از جذبات وصول، امری فطری است و همه انسان ها در ذات خویش در جستجوی راهی برای پاسخگویی به این نیاز اساسی می باشند. بر این اساس شاهد ظهور دستورالعمل های مختلف و بعضا متضاد در سیروسلوک می باشیم، تا آنجا که هر گروهی مسلکی را برگزیده و به آن خشنود است.

در آثار عارفان فرآیند کمال یافتن شخص‏ سالک،به سفری تشبیه شده که تمام مؤلفه‏های یک‏ مسافرت طبیعی در آن لحاظ شده است،«مسافر» همان ذات سالک است،«مبدأ»،انانیت یا خودخواهی او و«مقصد»،خدایا حقیقت است. «راه سفر»،طریقت و«توشهء راه»،شریعت یا اعمال شرعی است.این تحولات روحانی به دو بخش مقامات و احوال تقسیم شده‏اند که مقامات‏ مراتب و درجات اکتسابی و زوال‏ناپذیر شخصیت‏ سالک است،و احوال ورود کیفیتهای موهوبی‏ خداوند بدون تصرفات اختیاری در روح شخص‏ سالک.در منابع تصوف،تقسیمبندیهای متفاوتی‏ از مراحل مختلف مقامات و احوال به وسیلهء صوفیان صورت گرفته است.

رسیدن به سعادت، غایتی است که انسان ها در پی آن اند اما در مصداق سعادت اختلاف نظر وجود دارد. در عرفان اسلامی راه رسیدن به سعادت سیروسلوک است و غایت سیروسلوک عرفانی با تعابیر گوناگونی مانند بهشت، رؤیت خداوند، فناء فی الله و معراج روحانی بیان شده است. درک وحدت وجود و یا به تعبیر دیگر، خودشناسی، در عرفان ابن عربی غایت سلوک روحانی است.