کلما حکم به الشرع، حکم به العقل

آیا قاعده کلما حکم به الشرع، حکم به العقل و بلعکس صحیح است؟
بله عقل سلیم عین شرع است و شرع هم عین عقل. ولی نه آن عقلی که ما برای خودمان قیاس می کنیم بلکه عقلی که در عالم ماوراء به خدا و فواد رو می کند.
نقش عقل در حکم چیست؟
عقل چراغ است و کاشف ولی صراط نیست بلکه راهنمای بسوی معراج است.
معصومین هم کاشف حکم خدا هستند تشریع آنها بمقداری است که خداوند به آنها عطا کرده است ولی خدا که خالق است مشرَع است با فتحه راء و قرآن هم ناقل است و مشرع نیست بلکه تشریع است.
اولیای الهی هم می توانند خالق باشند البته در راستای خالقیت الهی، و خالقیت، بالتبع و عرض می باشد.
عقل رابطه بین احکام را بیان می کند.

جمع بندی
۱- عقل و شرع ملازم و مؤید یکدیگرند.
۲_چون عالم وحی احاطه بر عقل دارد بنابراین محاط یعنی عقل، نمیتواند بر محیط، سلطه داشته باشد.

با توجه به اینکه حجیت عقل با قید رسانندگی به حکم شرعی است، آنجایی که نقل در قبال حکمی سکوت کرده باشد، شاید بتوان گفت فقیه با توجه به مستقلات عقلیه باید تتبع در منابع فقه که قرآن و کلام نبوی صلی الله علیه و اله و معصومین علیهم السلام است و حتی استنباطات فقهاء سلف، را بنماید و حکمی که کاشف از نظر شرع انور باشد را ارائه دهد. بعبارتی شاید بجرأت نتواند بگوید که این نظر شرع است! بلکه محصول استنباط بر اساس منابع و ….است.
و اینجاست که این توَسع برای فقیه منظور شده است که مجتهد مصاب دو اجر دارد و مجتهد مخطئ یک اجر.

ادامه دارد