هر انسانی در طول زندگی خود، بدنبال یافتن «بهترین سبک زندگی» یا زندگی ایدئال است. فراگیری مبحث زندگی ایدئال از ضروریترین نیازهای آدمی است که لازم است بصورت زیربنایی و با تکیه بر استدلالات عقلی و منطقی آغاز گردد تا بدینوسیله پاسخگوی شبهاتی باشد که میتواند زندگی آدمی را از مسیر صحیح منحرف کند.
دستیابی به بهترین سبک زندگی، بدون تعریف هدف یا به عبارتی ایدئال زندگی، میسر نیست. بنابراین در قدم اول باید هدف زندگی را شناخت و برای رسیدن به آن، سبک زندگی را اصلاح کرد.
برای ورود به مبحث انتخاب بهترین سبک زندگی لازم است انسان دریابد در زندگی به دنبال چه بوده و انگیزههای او برای زندگی یا به بیان دیگر هدفش از زندگی چیست؟
|
|
لذت گرایی
همه انسانها بهصورت خودآگاه یا ناخودآگاه در زندگی به دنبال کسب لذت و رسیدن به سعادت و خوشبختی هستند. کسب لذت و احساس آن، اصلیترین انگیزه برای حرکت و عمل انسان است. در جستجوی این هدف، هر فردی راه و روشی را اتخاذ کرده و مسیری خاص را دنبال میکند. این لذات و خوشبختیها گاه کوتاه و گاه طولانی، گاه حقیقی و گاه موهومی، گاه خفیف و گاه شدید هستند و از نظر رتبه و درجه متفاوتند. برخی از انسانها پس از رسیدن به آنچه میطلبند ممکن است راضی شوند، برخی ممکن است احساس خسران کنند و برخی نیز آنچه را جستجو میکنند هرگز نمییابند!
نیاز به لذت و سعادت را میتوان بصورت ملموس در جامعه مشاهده کرد، پدیدههایی چون برگزاری کلاسهای موفقیت (NLP)، ورزشهای تمرکزی مانند یوگا، چاپ کتابهای فراوان در زمینهی کسب ثروت و موفقیت، تبوتاب سرمایهگذاریهای جدید مانند بورس و رمز ارزها، نفوذ فضای مجـازی، برآمدن انواع فرقههای اجتماعی و توجه ویژه به سلبریتیها (سلبریتیزیشن)، حاکی از گرایش لذتجویی و سعادتطلبی در انسانها است. برخی از این پدیدهها عملاً کسب و کارهایی را در جامعه شکل دادهاند. همچنین افراد برای کسب قدرت، ثروت، جایگاه اجتماعی، زیبایی و ... که آنها را مصادیق لذت و سعادت میدانند هزینههایی را بر خود تحمیل میکنند.
|
کدام لذت دلچسبتر و ماناتره؟
از دیدگاه عقلی، انسان باید به دنبال لذتی باشد که از هر لحاظ در بالاترین جایگاه قرار داشته باشد. به عبارتی بررسی این موضوع که کدام لذتها بر دیگری ارجح هستند، کار عقل است. اگر فردی لذات مختلف را مقایسه کند و آنها را به لحاظ ویژگیهای مختلف ازجمله کمیت، کیفیت و مدت رتبهبندی نماید، عقلاً لذتی را انتخاب میکند که کماً، کیفاً و مدتاً بیشترین لذت را به انسان دهد.
|
|
به عبارت دیگر طبق حکم عقل، لذت پایینتر را فدای لذت بالاتر میکند، یعنی چنانچه تضادی میان آنها به وجود بیاید، از لذت پایینتر به خاطر لذت بالاتر میکاهد و حتی در صورت امکان از آن صرفنظر میکند.
کسی میتواند سبکِ زندگی خوب را داشته باشد که هدف زندگی را فهمیده باشد و کمالات حقیقی و واقعی را درک کرده باشد. همانطور که اشاره شد، بالاترین انگیزه زندگی هر فردی، لذتگرایی است و انسان فطرتاً بدنبال کسب لذت و سعادت حداکثری است، از طرفی شکی نیست که برای شناخت بهترین سبک زندگی باید از عقل و دانش بهره گرفت.
به عبارت دیگر، هر انسانی برای یافتن بهترین مسیری که او را به اهدافش برساند باید بر اساس قوانین و اصول عقلی عمل کند زیرا تنها در این شرایط است که به شناخت کاملتر و صحیحتر دست پیدا میکند، درغیر اینصورت پشیمان شده و حسرت میخورد که میتوانسته راه بهتری را برود و نرفته است.
هر نفسی کان به ملامت بود شحنه غوغای قیامت بود
به همین دلیل، مکرر بر این مسئله تاکید میشود که در مرحله تعیین ایدئال زندگی و سپس تبیین زندگی ایدئال باید براساس عقل پیش رفت. از این موضوع، با عنوان «حیات معقول» یعنی زندگی در پرتوی عقل، شناخت و معرفت تعبیر میشود.
|