علم و دین فرهنگستان جهانی مطالعات تطبیقی در علم و دین، عرفان ناب اسلامی، علم و دین، عرفان مقربین، علم، دین، حکمت ناب شیعی، استاد علوی، علم و دین
اصل احتیاط: التزام به تکلیف احتمالى در مرحله ظاهر
احتیاط، از ماده «ح‌ـ‌و‌ـ‌ط»[۱] و به معناى صیانت و برگزیدن مطمئن‌ترین وجوه است.[۲] احتیاط گاه در عرف خاص، یعنى علم اصول فقه به‌کار رفته، که از آن با عنوان «اصل احتیاط» یاد‌مى‌شود[۳] و به معناى مراقبت از تکالیف واقعى، اعم از وجوب و حرمت و پرهیز از پایمال شدن آن است. مقتضاى اصل احتیاط آن است که در مورد احتمال تکلیف به‌گونه‌اى عمل کنیم که یقین به فراغت ذمّه حاصل شود;[۴] گاه نیز در عرف عام به‌صورت گسترده به‌کار مى‌رود. این معناى عام عبارت است از هوشیارى، مراقبت و دوراندیشى کامل و در همه امور که هدف از آن دفع ضرر و خطر احتمالى از خود یا دیگران است. حزم و دوراندیشى در کارها از اصول عقلایى است; به این معنا که عقلا در همه امور خویش از روش احتیاط بهره مى‌گیرند تا از خطرهاى احتمالى که مال، جان و آبروى آنان را تهدید مى‌کند در امان باشند. اسلام نیز این سیره عقلا را تأیید و پیروانش را در همه امور، اعم از فردى یا اجتماعى، دنیوى یا اُخروى به دقت و مراقبت ترغیب کرده‌است.
ادامه مطلب…….