علم و دین فرهنگستان جهانی مطالعات تطبیقی در علم و دین، عرفان ناب اسلامی، علم و دین، عرفان مقربین، علم، دین، حکمت ناب شیعی، استاد علوی، علم و دین
در آثار عارفان فرآیند کمال یافتن شخص سالک،به سفری تشبیه شده که تمام مؤلفههای یک مسافرت طبیعی در آن لحاظ شده است،«مسافر» همان ذات سالک است،«مبدأ»،انانیت یا خودخواهی او و«مقصد»،خدایا حقیقت است. «راه سفر»،طریقت و«توشهء راه»،شریعت یا اعمال شرعی است.این تحولات روحانی به دو بخش مقامات و احوال تقسیم شده‌اند که مقامات مراتب و درجات اکتسابی و زوالناپذیر شخصیت سالک است،و احوال ورود کیفیتهای موهوبی خداوند بدون تصرفات اختیاری در روح شخص سالک.در منابع تصوف،تقسیمبندیهای متفاوتی از مراحل مختلف مقامات و احوال به وسیلهء صوفیان صورت گرفته است.
